Samsung hiện đang ở đỉnh cao và đã trở thành “người khổng lồ” trong ngành sản xuất điện thoại thông minh (smartphone) và máy tính bảng (tablet), cũng như đang có ý đồ muốn cách mạng hóa cả lĩnh vực duyệt web. Một trong những lý do chính đưa Samsung đến thành công này là do hãng đã thực hiện kết hợp theo chiều dọc hàng đầu trong ngành điện tử tiêu dùng hiện giờ.

Kết hợp dọc có nghĩa là Samsung có thể sản xuất hầu hết các thành phần hay phần mềm dùng trong sản phẩm của họ. Hãng không phải dựa vào các nhà sản xuất gia công bên ngoài về phần cứng hay các nguồn cung ứng của bên thứ 3 để cung cấp các thành phần chủ yếu cho sản phẩm. Trong khi đó, đối với trường hợp của Apple, kết hợp dọc có nghĩa là sở hữu hệ điều hành, giao diện người dùng, phần cứng, môi trường phần mềm, và quan trọng nhất là tầng thương mại (commerce layer). Hãng công nghệ của Mỹ này kiểm soát tất cả dòng doanh thu gắn liền với hệ sinh thái sản phẩm và dịch vụ của họ.

Trong khi Samsung kiểm soát được hầu hết vận mệnh qua kết hợp dọc, thì vẫn còn vài lĩnh vực mà hãng này chưa thể kiểm soát được khiến họ dễ gặp nguy hiểm.

Trước hết, tất cả thiết bị di động của Samsung đều chạy Android, đó là hệ điều hành mà hầu hết các hãng đối thủ ngoại trừ Apple đang sử dụng để chạy máy tính bảng và thiết bị cầm tay di động của họ. Samsung đã cố gắng thêm nhiều giá trị riêng vào nền tảng Android trên các thiết bị của họ qua lớp giao diện người dùng UI và các tính năng bảo mật khác. Nhưng cũng giống như các hãng đối thủ khác, hãng này phải dựa vào Google để cải tiến phần lõi của hệ điều hành. Samsung không có quyền về những gì phải thực hiện hay về thời hạn ra mắt các tính năng mới trong các phiên bản nâng cấp của hệ điều hành này.

Một lĩnh vực khác mà Samsung cũng không thể kiểm soát được là lợi nhuận từ ứng dụng Android hay quảng cáo. Rõ ràng là 90% lợi nhuận từ quảng cáo bán trên thiết bị Android của Samsung thuộc về Google, trong khi Samsung chỉ nhận được một tỷ lệ 10% nhỏ nhoi của phần chi phí này. Hãng hầu như không hưởng được thu nhập từ quảng cáo vì Google đã kiểm soát dòng tiền này qua cửa hàng trực tuyến Google Play. Mỗi hãng cung cấp đều có cơ hội xây dựng cửa hàng ứng dụng riêng cho mình để kiếm doanh thu, nhưng đây thường không phải là nguồn thu nhập chính.

Không hoàn toàn kiểm soát được tương lai và lợi nhuận sau cùng của chính mình quả là tình trạng khó chịu cho các nhà quản lý của Samsung. Vì là công ty hàng đầu sử dụng Android, người ta cho rằng Samsung có thể đạt được vài đặc quyền về chia sẻ doanh thu từ Google. Tuy nhiên, Google có kế hoạch riêng của họ và dường như không có ý ưu đãi Samsung hơn các đối tác Android khác.

Như vậy, Samsung sẽ kiểm soát số phận của họ như thế nào? Vài động thái gần đây của Samsung đã cho thấy chiến lược phát triển trong tương lai của họ.

Trước hết, tại sự kiện ra mắt mẫu smartphone cao cấp Galaxy S4, Samsung chỉ đề cập đến Google và Android một lần trong suốt bài tuyên bố dài cả giờ. Từ đó về sau, Google và Samsung cho biết quan hệ giữa họ cũng tốt, nhưng liệu điều này có thật không trừ phi Google thông cảm hơn và cho Samsung hưởng thêm chia sẻ doanh thu dịch vụ và được thêm quyền kiểm soát đối với hệ điều hành lõi.

Một động thái khác là Samsung gần đây đã quyết định kết hợp hệ điều hành di động Bada riêng của họ với một hệ điều hành di động thực sự mạnh mẽ và hoàn toàn mới có tên gọi là Tizen. Tizen có khởi nguồn do Intel và bây giờ đã trở thành một hệ điều hành di động có nguồn mở hoàn toàn dựa trên một phần lõi Linux di động. Samsung đã ấp ủ hệ điều hành này và đây hẳn không phải chỉ là một thử nghiệm. Có tin là Samsung và Intel đang hợp tác chặt chẽ để phát triển Tizen thành một hệ điều hành di động tốt hơn, và sẽ bắt đầu nhận nhiều hỗ trợ phần mềm trong tương lai rất gần.

Samsung sẽ thoát khỏi Android của Google để tạo nên một bước tiến mới trong tương lai.

Ngay cả khi Samsung đã là một lực lượng di động đang thách đố các đối thủ cạnh tranh, hãng này vẫn biết rằng để được hùng mạnh hơn và chiếm được nhiều thị phần hơn thì phải có hệ điều hành và hệ sinh thái riêng của họ. Đây là điểm son trong chiến lược của đối thủ Apple “không đội trời chung” mà Samsung hiểu rất rõ và đang cố gắng noi theo.

Nhiều chuyên gia phân tích có thể dự đoán được trong 24 tháng tới Samsung sẽ làm gì. Trước tiên, Samsung sẽ tăng gia hợp tác với Intel về Tizen và thúc đẩy cộng đồng Android bắt đầu viết ứng dụng cho Tizen. Công việc này sẽ tốn nhiều thời gian nhưng rất quan trọng. Tiếp đến, hãng công nghệ này sẽ (và nên) thuê một công ty mô phỏng phần mềm để làm tất cả các ứng dụng Android có thể hoạt động trên chính Tizen. Được biết, vì Android được xây dựng trên phần lõi Linux di động, nên việc chạy ứng dụng Android trên Tizen có thể thực hiện được với trình mô phỏng thích hợp. Dĩ nhiên, một ứng dụng Tizen có sẵn sẽ hoạt động tốt hơn, nhưng mô phỏng ứng dụng này trên Tizen cũng có thể hoạt động tốt.

Liệu Samsung có học được kinh nghiệm từ cửa hàng iTunes Store của Apple và gặt hái được thành công tương tự hay không? Cách thông minh để đạt được điều này là xây dựng một loại dịch vụ giống như của Apple và chia sẻ một tỷ lệ 70/30 doanh thu cho các nhà phát triển phần mềm. Với con số các thiết bị Samsung bán được, các nhà phát triển phần mềm sẽ sẵn sàng hỗ trợ hãng này. Điều này có nghĩa là cuối cùng Samsung có thể tạo ra một dòng doanh thu quan trọng từ hệ sinh thái ứng dụng phần mềm thay vì để cho Google giữ hết tất cả lợi nhuận.

Rất có thể Samsung sẽ mua lại một trong những công ty quảng cáo di động lớn, phát triển cấu trúc và hệ thống quảng cáo riêng của họ, do đó sẽ ít bị phụ thuộc vào các lực lượng quảng cáo bên ngoài hơn. Như chúng ta đã biết, quảng cáo di động đang đem nhiều lợi nhuận cho Google nhưng không nhiều cho đối tác của hãng phần mềm khổng lồ này. Samsung cũng cần phải sở hữu mảng này của hệ sinh thái và bắt đầu thu hoạch ít nhất 90% lợi nhuận quảng cáo thay vì giao hết cho Google.

Nhưng Samsung không thể ngày một ngày hai chợt thức tỉnh và từ bỏ Android. Họ có thể thực hiện việc này trong vòng vài năm và đến lúc đó có thể hoàn toàn thoát khỏi Android. Họ có thể sẽ giữ lại giao diện người dùng UI và tầng bảo mật hiện đang nổi bật của Android, nhưng sẽ bắt đầu nâng cao nó cho phong phú hơn và tích hợp nhiều hơn vào Tizen.

Đây chắc chắn là cách Samsung sẽ hoàn toàn thoát khỏi Google. Không thể nào tin được là với mức tăng trưởng và ảnh hưởng trên thị trường di động, mà hãng công nghệ này lại sẵn sàng tiếp tục giao hết phần lớn lợi nhuận hệ sinh thái cho Google. Về mặt tiềm năng, Samsung có thể xây dựng được một hệ điều hành di động quan trọng có thể cạnh tranh với iOS của Apple, Android của Google và Windows Phone của Microsoft.

Minh Huy